Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012
Η ευτυχία κάποιων κρύβεται σ' ένα σταματημένο ρολόϊ της ΔΕΗ
Τρίτη 27 Μαρτίου 2012
ΚΙΜΠΙ: Homo debitor (αναδημοσίευση)
Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012
Όταν θα παρελαύνουν οι Θεσπιείς
...Η γενιά μου ήταν μια αστραπή,
Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012
Ρίξε την πέτρα με τ' αριστερό σου χέρι.
Τον άγγελο,
τον περιμέναμε προσηλωμένοι τρία χρόνια
κοιτάζοντας πολύ κοντά
τα πεύκα το γιαλό και τ' άστρα.
Σμίγοντας την κόψη τ' αλετριού ή του καραβιού την καρένα
ψάχναμε να βρούμε πάλι το πρώτο σπέρμα
για να ξαναρχίσει το πανάρχαιο δράμα...
Δεν αρκούν οι λίγες μέρες. Οι λίγες βδομάδες και οι λίγοι μήνες. Μπορεί και τα λίγα χρόνια. Μόνον η επίμονη υπομονή είναι ικανή να λειώσει το ατσάλι. Θα βρεθείς, πλεονεκτώντας, κάποιες φορές απέναντι στον εχθρό σου, και τότε ίσως νομίσεις πως μπορεί να τον νικήσεις. Μην ξεγελασθείς από αυτά τα καμώματα της τύχης. Μην θελήσεις να εξαργυρώσεις εκείνη τη στιγμή το ατέρμονο της αναμονής.
Και καθώς το φώς λιγοστεύει, κάθε φορά που σηκώνουν τις ασπίδες τους στον ήλιο, καθώς η γή ζητάει να φύγει κάτω από τα πόδια σου, όπως το νερό, πίστεψε πως σούλαχε ένας ίσκιος στο λιοπύρι, μία φραγή στην πρόσκαιρη δικαίωση, ένα ρυάκι να δροσίσει τον κάματο και να οπλίσει το νού με τη σοφία των αιώνων.
Θυμίσου, αυτούς που η αναμονή τους αδρανοποίησε τη σκωρίωση του χρόνου και ρώτησέ τους για της νύχτας τα καρτερέματα και της μέρας τις στραγγαλισμένες οργές. Την άθελη στέρηση, την ακατάδεκτη αδικία που τους τύλιγε και τον βουβό πόνο, που μεταλλασόταν σε γνώση και δύναμη. Ρώτησέ τους γιατί στα σκαλιά των ανακτόρων άφησαν ανεξίτηλα τα αποτυπώματα της εκεί παρουσίας των. Γιατί μές στις στιβάδες των γραπτών σκοτείνιαζαν τα μάτια τους. Για τις αμέτρητες φορές που θόλωνε η σκέψη και αδυνάτιζε το κορμί τους.
Για να τα κάμνουν δικά τους κάποτε, θα σου πούνε. Και σαν τον Ορέστη, κρυφά κάποτε θα μπούνε στους κοιτώνες της Κλυταιμνήστρας, να ζητήσουν να εισπράξουν την δικαίωση που τους αναλογεί.
Έτσι γράφεται η Ιστορία: η οργή μένει διψασμένη, η πείνα εποπτεύει το νού και το σώμα. Και έτσι γενιώνται οι εικόνες που καταχωρούνται στο ευσυνείδητο των τυράννων, που καταχωρούν μιαν υπεραξία στο ενεργητικό της ιστορίας. Φωτογραφίες αυλακωμένες από το αλάτι του χρόνου, ρυτίδες χαραγμένες σε πρόσωπα που τάσκαψε το φώς, οδηγοί σε πορεία φωτεινή και μη αναστρέψιμη. Και προ παντός εικόνες-ανακλάσεις του φόβου για αυτόχθονες και μη τυράννους.
...Φέραμε πίσω
αυτά τ' ανάγλυφα μιας τέχνης ταπεινής.
...Έσπασαν τα σκοινιά μονάχα οι χαρακιές στου πηγαδιού το στόμα
μας θυμίζουν την περασμένη μας ευτυχία:
τα δάχτυλα στο φιλιατρό, καθώς έλεγε ο ποιητής.
Τα δάχτυλα νιώθουν τη δροσιά της πέτρας λίγο
κι η θέρμη του κορμιού την κυριεύει
κι η σπηλιά παίζει την ψυχή της και τη χάνει
κάθε στιγμή, γεμάτη σιωπή, χωρίς μια στάλα...
Εκείνη μόνο τη Στιγμή σήκωσε την πέτρα με τ' αριστερό σου χέρι. Άναψε τη φλόγα να φωτίσει αυτά που σε δυναστεύουν. Να κάψει πρώτα εσένα, γιατί πρέπει να πληρώνεται ακριβά η κάθε σου δρασκελιά. Κι' αν αντικρύσεις την οδύνη μπροστά στα ερείπια, μην φοβηθείς: είναι ο δρόμος σου από 'κεί και πρέπει να τον ακολουθήσεις.
Η Οργή δεν ακούγεται, μένει ξεπνοημένη σαν οι θυσίες δεν αυλακώνουν πορείες σποράς και θερισμού. Όταν δεν ευλογούνται τα αλέτρια που οργώνουν, δεν τραγουδιούνται τα χέρια που σπέρνουν, δεν βγάζουν φωτιές τα δρεπάνια που θερίζουν και οι μύλοι που αλέθουν, δεν μοσχοβολούν οι φούρνοι που ψήνουν το ψωμί. Για νάρθουν μετά στόματα πεινασμένα να γεμίσουν δύναμη και σοφία για το κατά πώς διαβαίνει και αποδρά το χθές. Για το πως η κάθε αυγή μα και το κάθε δειλινό τηρούν μιαν υπόσχεση στην δικαιοσύνη.
Διάλεξε από τα ερείπια την πέτρα της οργής σου, χρωματισμένη με θλίψεις, πόνο και υποσχέσεις. Πέτρα ραγισμένη από τραγούδια και θρήνους. Ασπρισμένη από το πέρασμα του χρόνου και του φωτός.
Τούτη την πέτρα να ρίξεις κατά πάνω στην αδικία, με τ' αριστερό σου χέρι.
Οι ελιές με τις ρυτίδες των γονιών μας
τα βράχια με τη γνώση των γονιών μας
και το αίμα του αδερφού μας ζωντανό στο χώμα
ήτανε μια γερή χαρά μια πλούσια τάξη
για τις ψυχές που γνώριζαν την προσευχή τους.
Γ. Σεφέρης, Μυθιστόρημα
Φωτογραφία από Art Poetica (Ch.C)
Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012
Σαν να μην πέρασε ούτε μια μέρα ...
Κυριακή 11 Μαρτίου 2012
Δόμνα Σαμίου, 1928-2012
Τετάρτη 7 Μαρτίου 2012
Κλεφτοκοτάδες...
Σάββατο 3 Μαρτίου 2012
Η εξουσία της γνώσης (αναδημοσίευση)
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΜΟΝΟ την 14/2/2012 στη στήλη "Γράμματα στην κόρη μου".
Να’ μαστε πάλι εδώ, Βέρα. Δηλαδή, να ’μαι, γιατί εσύ δεν ξέρω πού είσαι. Γενικώς είσαι αλλού, κι εγώ είμαι αλλού, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας μας. Εσύ γιατί στο σώμα σου γίνεται η αναπόφευκτη βιολογική επανάσταση της εφηβείας, εγώ γιατί ζω την ήττα και του σώματος και της επανάστασης.
Την προηγούμενη φορά σου μίλησα για τον πόλεμο των άλλων εναντίον μας. Απέκρυψα, όμως, επιμελώς τον άλλο πόλεμο που σε απασχολεί. Τον καθημερινό μας εμφύλιο, μέσα στο σπίτι. Τα εν οίκω μη εν δήμω, θα μου πεις.
Αιτία του πολέμου μας είναι- τι άλλο; - το σχολείο. Υποδυόμουν πάντα τον πατέρα που θα εμβολίαζε, τάχα, το παιδί του με γερές δόσεις αμφισβήτησης και θα ενθάρρυνε κάθε αντιεξουσιαστική του έξαρση. Στην πράξη είμαι ένας πατέρας όπως όλοι. Οι φράσεις που ακούς πιο συχνά απ’ το στόμα μου είναι «διάβασε», «μην κάθεσαι», «έχεις τελειώσει τα μαθήματα;», «τι βαθμός είναι αυτός;», κι όλες οι προστακτικές κι ερωτήσεις - σύμβολα της γονεϊκής μου εξουσίας. Μου ανταποδίδεις τα πυρά με εκρήξεις οργής, με τις δικές σου προστακτικές - «παράτα με!», «κόφ ’το»- και δηλώσεις αυτονομίας, «θα διαβάσω όποτε θέλω». Οι εκρήξεις εναλλάσσονται με αφοπλιστικές ερωτήσεις, «τι τα χρειάζομαι τα αρχαία, την ιστορία, τα μαθηματικά, αν γίνω κομμώτρια;». Κι εγώ πρέπει να καταπνίξω τα μεγαλεπήβολα όνειρα κάθε γονιού που φαντάζεται το παιδί του λαμπρό επιστήμονα, διάσημο συγγραφέα ή αστέρα της τέχνης, και να υπερασπίσω με πάθος το δικαίωμα της κομμώτριας, του υδραυλικού, του ντελιβερά στην Οδύσσεια, στην άλγεβρα, στη μουσική. Σε όσα συνθέτουν το σχολικό σύμπαν γνώσης.
Δεν είμαι διόλου πειστικός. Γιατί δεν έχω πειστεί κι εγώ ο ίδιος αν όλα αυτά συνθέτουν πράγματι μια στέρεη γνώση που μπορεί να ανταγωνιστεί ή να συμπληρώσει τα εκατομμύρια πληροφοριών που βομβαρδίζουν το μυαλό σου μέσα από τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα ή το Διαδίκτυο.
Τότε προστρέχω στον Μπρεχτ. Στο δικό του «εγκώμιο στη γνώση». Σου απαγγέλλω: «Μάθαινε και τ’ απλούστερα/ Γι’ αυτούς που ο καιρός τους ήρθε/ ποτέ δεν είναι αργά/ Μάθαινε το α β γ, δεν σου φτάνει, μα εσύ να το μαθαίνεις! Μη σου κακοφανεί! Ξεκίνα! Πρέπει όλα να τα ξέρεις/ Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία!/… Ότι δεν ξέρεις ο ίδιος/ Καθόλου δεν το ξέρεις!/ Έλεγξε το λογαριασμό/ Εσύ θα τον πληρώσεις! / Ψάξε με τα δάκτυλα κάθε σημάδι! /Ρώτα, πώς βρέθηκε αυτό εδώ./ Εσύ πρέπει να πάρεις την εξουσία!»
Με κοιτάς απορημένη. Η αδιόρατη γοητεία που εκπέμπει η ποίηση παραμερίζει τον θυμό. Η απορία παραμένει. Τι σε νοιάζει εσένα η εξουσία; Όλοι αυτοί που νέμονται την εξουσία - του κράτους, της οικονομίας, της πληροφορίας, της ίδιας της γνώσης- τι ακριβώς κατάφεραν εκτός από το να μετατρέψουν τον κόσμο σε ένα ζοφερό, ανασφαλές, εμπόλεμο ενδιαίτημα της ανθρωπότητας; Σείουν στα μούτρα μας τα σχοινοτενή βιογραφικά τους, με βαρύγδουπους τίτλους σπουδών, ηχηρές ακαδημαϊκές καριέρες στα LSE, στα MIT και στα Harvard, πετυχημένες θητείες στα ευαγή ιδρύματα του καπιταλισμού, στις επιχειρήσεις που ρυθμίζουν τις ανάγκες μας, το τι θα δανειστούμε, τι χρωστάμε, τι θα πάρουμε, πόσο θα δουλέψουμε. Η γνώση τους, οι απόλυτες αλήθειες τους για τη «δημιουργική δύναμη της αγοράς και του ανταγωνισμού», που με θρησκευτικό φανατισμό εφαρμόζουν εδώ και δεκαετίες, μας έχουν εξοκείλει στην πιο επικίνδυνη ρότα από την εποχή του τελευταίου παγκοσμίου πολέμου. Άρα;
Άρα, Βέρα μου, αυτοί οι άνθρωποι, μπορεί να ’ταν ξεφτέρια στον Όμηρο, να παίζαν στα δάχτυλα την άλγεβρα ή την κβαντική φυσική (θα μάθεις αργότερα γι’ αυτήν), πήραν γνώση με το τσουβάλι, αλλά δεν πήραν ίχνος από τη σοφία της. Πέρασαν και δεν κόλλησαν. Ο Οδυσσέας μέτρησε είκοσι χρόνια πολέμου με εχθρούς, με θεούς, με τη φύση, αλλά όλη του η έγνοια ήταν ο νόστος, ο ειρηνικός επίλογος ζωής στο νησί, στη φαμίλια του. Όλη η γνώση του κόσμου, από το πρώτο άναμμα της φωτιάς μέχρι την αποστολή του Discovery στον Άρη, από τον Όμηρο μέχρι τον Μουρακάμι, σε μια σοφία καταλήγει: πρέπει να τελειώνουμε με την προϊστορία του πολέμου και του ανταγωνισμού. Πρέπει εσύ, εγώ, εμείς να πάρουμε την εξουσία, για ν’ απαλλαγούμε μια για πάντα απ’ αυτήν. Κι είναι απίθανο να συμβεί χωρίς να ανακτήσουμε αυτή την αρχαία, εξοβελισμένη, ανθρώπινη σοφία.
Θα μου πεις: τι χρειάζονται οι κανόνες τονισμού, η αντιμεταθετική ιδιότητα ή οι Περσικοί Πόλεμοι γι’ αυτό; Δεν ξέρω αν χρειάζονται όλα. Αλλά, αρκετά απ’ αυτά είναι κομμάτια του τεράστιου πάζλ της αλήθειας που όσο περισσότερο μας αποκαλύπτεται, τόσο περισσότερο μας απελευθερώνει από τα δεσμά της άγνοιας, της πλάνης και της εθελοδουλίας.
Μάθε τα πάντα, αμφίβαλλε για όλα, Βέρα. Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία. Αυτήν ακριβώς που απεχθάνεσαι.
ΚΙΜΠΙ
Πέμπτη 1 Μαρτίου 2012
Στον γύψο του Αντωνάκι
Συντονισμένη σε παγκόσμια κλίμακα η Πολιτική, έχει υποταχθεί ολοκληρωτικά στις επιταγές της Οικονομίας και δή στις επιταγές της Οικονομίας των αγορών. Η Ελλάδα ήδη έχει ακολουθήσει στην πράξη αυτό το μοντέλο, αντικαθιστώντας και αυτή ακόμη τη φαιά δημοκρατία των ΜΜΕ και της διαπλοκής με τη δημοκρατία των διορισμένων πρωθυπουργών. Οι εκλογές αν και όποτε γίνουν, αν και όποτε τις επιτρέψουν οι αγορές, δεν θα είναι παρά απόπειρα επίτευξης αυτού του στόχου: οι επιλεγμένοι από τις αγορές βουλευτές, υπουργοί και πρωθυπουργοί θα πλαισιώσουν μια νέα μνημονιακή κυβερνητική μηχανή, ικανή για την πιστή εφαρμογή των μνημονίων και των οικονομικών επιλογών των τραπεζιτών.
Μόνο που αυτή τη φορά τα πράγματα δεν θα είναι τόσο εύκολα, όσο στον πρώτο, στο δεύτερο ή στον τρίτο γύρο της σύγκρουσης των πολιτικών αυτών με την κοινωνία. Στα δύο σχεδόν χρόνια από τότε που κηρύχθηκε ο πόλεμος κατά των κοινωνικών και εργασιακών κατακτήσεων αλλά και των πολιτικών δικαιωμάτων, έγινε φανερό πως για να περάσουν οι πολιτικές των δανειστών, πρέπει παράλληλα να περιοριστούν ή να καταργηθούν δικαιώματα πολιτικής έκφρασης, με άλλα λόγια να προωθηθεί ο εκφασισμός της πολιτικής ζωής. Δείγματα αυτού του εκφασισμού είδαμε και βλέπουμε καθημερινά: Διορισμοί δοτών πρωθυπουργών και υπουργών, διαγραφές βουλευτών, κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα, παραβιάσεις του συντάγματος, χειραγωγημένες αποφάσεις δικαστηρίων, κλείσιμο εφημερίδων και καναλιών με εχθρικό λόγο, αστυνομική βία και αυθαιρεσία, αναγωγή των φασιστικών ορδών σε φύλακες της τάξης.
Η χρεωκοπία και των τριών μνημονιακών κομμάτων και η διαφαινόμενη πολιτική τους συρρίκνωση θα επιτείνει την επίθεση και κατά των πολιτικών δικαιωμάτων. Θα σημάνει το τέλος της μεταπολίτευσης έτσι όπως τη γνωρίσαμε μέσα από τις κυβερνητικές θητείες των δύο μεγάλων κομμάτων. Η χλωμή δημοκρατία της μεταπολίτευσης μπορεί να ήταν επαρκής για τη στήριξη των συμφερόντων της εγχώριας διαπλοκής, είναι όμως επικίνδυνα ανεπαρκής για την υπεράσπιση των συμφερόντων των αγορών. Και αυτό αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα. Η βοή μιας επερχόμενης εξέγερσης ακούγεται ευδιάκριτα στα αυτιά των ιθυνόντων των αγορών. Η αγωνία τους δε επιτείνεται και από μια άλλη παράμετρο: τον πολιτικό εκμηδενισμό του ενός από τους δύο πυλώνες της εξουσίας των. Γεγονός πρωτοφανές όχι μόνο στα μεταπολιτευτικά χρονικά αλλά και σε ολόκληρο σχεδόν τον βίο της ελληνικής δημοκρατίας. Οι δύο πυλώνες του συστήματος τείνουν να γίνουν ένας, το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται ότι μπορεί να στηρίξει πλέον αυτό το σύστημα.
Έτσι τίθεται επειγόντως το ζήτημα της πολιτικής ανασυγκρότησης ενός νέου μνημονιακού μετώπου. Η αναζήτηση ερεισμάτων στον αριστερό χώρο φαίνεται να καλλιεργείται με την ανάδειξη του κόμματος των Κουβέλη-Ψαρριανού σε νέο πυλώνα στήριξης, συνεπικουρούμενον από τα κατάλοιπα του ΠΑΣΟΚ και ενδεχομένως από άλλες δήθεν αντιμνημονιακές κομματικές οντότητες που θα δημιουργηθούν.
Στο χώρο της δεξιάς η επιλογή των αγορών λέγεται Αντώνης Σαμαράς. Αυτή ήταν ευθύς εξ' αρχής από τον καιρό της ανάδειξης της νέας ηγεσίας στη ΝΔ. Οι Αγορές τότε επέλεξαν Σαμαρά και όχι Ντόρα Μπακογιάννη που έσερνε πίσω της ένα μαύρο παρελθόν, ικανό να αποτρέψει πολλούς οπαδούς της ΝΔ στο να την ακολουθήσουν στις επιλογές της. Τώρα ο κ. Σαμαράς καλείται επειγόντως όχι απλά να πάρει αυτοδυναμία αλλά και να συσπειρώσει όλη τη δεξιά παράταξη, αναγορευόμενος ως αδιαμφισβήτητος ηγέτης της με τη στήριξη όλης της εγχώριας διαπλοκής και των ΜΜΕ. Έχοντας ο ίδιος ένα πατριωτικό προφίλ και μερικές δάφνες ενός αντιμνημονιακού αγώνα, καλείται να αποτρέψει την κατάρρευση του στρατευμένου στο μνημόνιο πολιτικού συστήματος, καταστέλλοντας κάθε φωνή εναντίωσης στις επιλογές του. Αρχικά στρατεύθηκε στο αντιμνημονιακό μέτωπο αποτρέποντας την ριζοστικοποίηση κοινωνικών στρωμάτων της παράταξής του, γρήγορα όμως το καθήκον στις ανάγκες τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει το αντιμνημονιακό ανάχωμα και να συστρατευθεί με το ΠΑΣΟΚ και εν συνεχεία με το ΛΑΟΣ στην ψήφιση του μνημονίου #2, μιας και οι αγορές απαίτησαν την επίσημη πια συμμετοχή του στο μνημονιακό μέτωπο. Πλέον άνοιξε και ο δρόμος στη Ντόρα, στα στελέχη του ΛΑΟΣ αλλά και στους Χρυσαυγίτες να επιστρέψουν στην αγκαλιά της μεγάλης δεξιάς. Ηοχλοκρατία και ο κομμουνισμός είναι προ των πυλών...Ήδη εδώ και καιρό ο Καρατζαφέρης, πάνω από το άρμα της συγκυβέρνησης, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου της κομμουνιστικής εκτροπής, μιλώντας ταυτόχρονα για την ανάγκη δημιουργίας μιας νέας δεξιάς.
Ο Α. Σαμαράς προσφέρει στους τραπεζίτες τα εχέγγυα της τάξης και της ευνομίας και τα πιστοποιητικά καταστολής της λαϊκής έκφρασης, σαν γνήσιο τέκνο του πνευματικού του πατρός Αβέρωφ (Φωτιά και Τσεκούρι). Σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ που παρέπαιε μεταξύ καταστολής και επίφασης δημοκρατίας, ο Α. Σαμαράς δεν έχει τέτοια διλήμματα. Χθές στη Βουλή πέταξε τις μάσκες και προειδοποίησε. Όχι απλά την αριστερά αλλά το λαό που κινητοποιείται. Άλλωστε από το 1992 έχει δηλώσει την επιθυμία του "να τελειώνουμε με τη δημοκρατία της μεταπολίτευσης" και την ανοχή της στον κομμουνισμό. Τώρα προβάλλεται σαν ο νέος "αναμορφωτής" του έθνους και παράλληλα πρόθυμος υπήκοος κάθε ξένης επικυριαρχίας. Με πυξίδα τα νάματα του Αβέρωφ και τον πολιτισμό της Βίσση και της Ευγενίας.
Ο εκφασισμός της δημόσιας ζωής είναι το πολιτικό υπόβαθρο για να λειτουργήσουν και να αποδώσουν τα μνημόνια. Ο Α. Σαμαράς ονειρεύεται ένα φασιστικό κράτος με πυλώνα το κόμμα της Μεγάλης Δεξιάς που καλείται να κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή της χώρας για αρκετά χρόνια. Η απέχθειά του για τη δημοκρατία της μεταπολίτευσης θα μετουσιωθεί σε γύψο μοναρχοφασιστικών προδιαγραφών. Στην υπηρεσία των μνημονίων και των πολιτικών οραμάτων του. Πόθοι ευσεβείς ανδρός που η ιστορία ξέβρασε με καθυστέρηση μισού αιώνα. Κύκλους κάνει η ιστορία, ναί ! Μόνο που οι τροχιές της είναι πάντοτε ελλειπτικές, κάτι που φαίνεται να αγνοεί το πολιτικό υποκείμενο Α.Σαμαράς.
Αναγκαίες παραπομπές:
Για να μην επαναλαμβάνω αυτά που έχω γράψει σε προηγούμενες αναρτήσεις μου δείτε εδώ.
Τα όνειρά σου μην τα λές, Αντωνάκι
http://e-apenanti.blogspot.com/2011/10/blog-post_06.html
Όταν οι μάσκες κάνουν κωλοτούμπες
http://e-apenanti.blogspot.com/2011/11/blog-post_07.html
Όταν οι μάσκες κάνουν κωλοτούμπες (2)