Κι' όμως, ένας άλλος κόσμος γεννιέται...

Λαχανόκηπος στου Ψυρρή...

Φωτογραφία του Δημήτρη Θεοδόση

Το "Σύστημα D" αναφέρεται σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες 

που λαμβάνουν χώρα εκτός του οπτικού πεδίου 

και του ελέγχου της κυβέρνησης.

..........

Σήμερα, το σύστημα D είναι ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι επιβιώνουν. 

Ήδη οι μισοί εργάτες σε όλο τον κόσμο είναι μέρος αυτού του συστήματος 

και αν ήταν πολίτες της ίδιας χώρας, αυτή θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη 

οικονομία στη γη, με ΑΕΠ 10 τρις δολάρια. Με άλλα λόγια, με τη στοιχειώδη 

πολιτική ένωση, το σύστημα D θα ήταν μία υπερδύναμη.

Robert Neuwirth (αμερικανός δημοσιογράφος).

Συνέντευξη στον Γιάννη Μπαμπούλια, με αφορμή την 

κυκλοφορία του βιβλίου του Stealth of Nations. 

Περιοδικό ΜΟΝΟ τεύχος 3.

(ολόκληρη η συνέντευξη εδώ)

Ξεκινώντας από αυτή τη διαπίστωση του Robert Neuwirth, διαπίστωση που δεν αμφισβητούν όλοι οι ανά τη γή οικονομολόγοι, μιλώντας και αυτοί για μια παραοικονομία της τάξης του 25% σε παγκόσμια κλίμακα, θα δούμε το μέγεθος αυτό να αποκτά ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις με την πάροδο του χρόνου. Η διαρκώς επιτεινόμενη συσώρευση πλούτου, επιζητώντας ν' αποκτήσει θηριώδεις διαστάσεις, έρχεται ολοένα και περισσότερο αντιμέτωπη με τη θέληση κρατών, κοινωνιών, ομάδων και ατόμων να αντισταθούν στη λεηλασία, να διεκδικήσουν ένα μερίδιο από την παραγόμενη αξία, ένα πιάτο επιβίωσης.

Είναι η αδήριτη ανάγκη που τα εκατομμύρια των παραοικονομούντων θα γίνουν-αν δεν έχουν γίνει ήδη- δίς εκατομμύρια πληθυσμού. Από την άλλη η οργανωμένη οικονομία, υποταγμένη στις "ανάγκες" των αγορών θα επεδράμει όλο και πιο πολύ στα εισοδήματα και τις κεκτημένες αξίες και ελευθερίες των δισεκατομμυρίων τούτου του πλανήτη. Και έχει πολλά όπλα. Τη φορολογία και τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς, τα τοκογλυφικά δάνεια, τις νομικές και θεσμικές θωρακίσεις που της προσφέρουν οι υποταγμένες κυβερνήσεις, τις τιμές των αναγκαίων για την επιβίωση αγαθών, τον βιολογικό έλεγχο κάθε νοήμονος ή μη οργανισμού και τέλος, τις υποβαλλόμενες από τις αγορές "ανάγκες" των κυβερνήσεων, π.χ. οπλικά συστήματα, συστήματα "ασφαλείας", κ.α.

Αν εξετάσουμε αφ' ενός μεν το συσσωρευμένο χρέος των Η.Π.Α που ξεπέρασε τα 14 τρίς δολάρια και αφ' ετέρου το ετήσιο έλειμμα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού τους που αγγίζει το 1,4 τρίς, θα διαπιστώσουμε ότι το 70% αυτού του χρέους αλλά και του ετήσιου ελείμματος αφορά άμυνα και ασφάλεια. Και φυσικά δεν υπολογίζεται σε αυτά τα μεγέθη η εκτύπωση χρήματος, περίπου 4,3 τρις, για τις ανάγκες των τραπεζών.  

Η παράλληλη παραοικονομία των 10 τρίς ετησίως θα γιγαντώνεται όσο θα γιγαντώνεται η άλλη παραοικονομία, αυτή των τραπεζών και των αγορών. Θα οδηγηθούμε έτσι σ' έναν πόλεμο παραοικονομιών, στον οποίο η κάθε πλευρά θα έχει τα δικά της όπλα. Οι μεν αγορές όσα προείπαμε ακονισμένα με εκβιασμούς και διλήμματα, καταστολή και πολεμικές απειλές, οι δε εξαθλιωμένοι το όπλο της άρνησης της σφαγής των, άρνηση κατανάλωσης, άρνηση πληρωμών, άρνηση αγορών από "θεσμοθετημένους" πωλητές και αλυσίδες πολυεθνικών. Ο πόλεμος αυτός θα εκφραστεί είτε με πολιτικούς και κοινωνικούς όρους, είτε, και σε παράλληλη τροχιά, με οικονομικούς όρους. Αυτοί οι τελευταίοι φαίνεται να είναι και οι μόνοι που υπολογίζει πλέον σοβαρά η παραοικονομία των τραπεζών, οι μόνοι που καταφέρνουν να πληγώνουν το σώμα της. Πληγές που αν εξαπλωθούν και δεν βρεθεί το φάρμακο να τις επουλώσει, θα κακοφορμίσουν.

Γι' αυτό και καταφεύγει συνεχώς σε νέους, αυστηρότερους, νόμους, σε νέες ραμποειδείς φορολογικές επιδρομές, σε αυξήσεις τιμών κοινωνικών αγαθών, σε κατασχέσεις περιουσιών, ξεκινώντας από αυτές της κρατικής περιουσίας και καταλήγοντας στις περιουσίες των ιδιωτών "οφειλετών". Αλλά και σε θωρακίσεις κεκτημένων ή και σε μονοπώληση κοινωνικών και αναγκαίων για την επιβίωση αγαθών, στην απαγόρευση παραγωγής από ανεξάρτητες ομάδες βασικών ειδών διατροφής (ιδιοκαλλιέργεια - Νόμος Η.Π.Α S510 "Περί Εκσυγχρονισμού της Ασφάλειας των Τροφίμων"), στην ουσία στην απαγόρευση της απεμπλοκής των κοινωνιών από την εξάρτηση των πέντε-δέκα πολυεθνικών. 

Από την άλλη, πολλές εταιρείες ακόμη και πολυεθνικές, προσπαθούν να αναχαιτίσουν αυτό το κύμα φυγής από τα προϊόντα τους, λανσάροντας νέες πολιτικές προσέγγισης καταναλωτών. Υπερασπιζόμενες τη δήθεν οικολογία, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, την παραγωγή πιστών αντιγράφων προϊόντων φετίχ. Είναι προβλέψιμο ότι αυτός ο κλάδος της παγκόσμιας οικονομίας, ο κλάδος εμπορίου μαζί με τον κλάδο παραγωγής θα αισθανθούν τη μεγαλύτερη πίεση από τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού. Αντίθετα, από τις γνωστές πολυεθνικές, τους παραγωγούς του φόβου, τους εμπόρους του πολέμου και τον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών του χρήματος που αποκομίζουν τη μερίδα του λέοντος από την παγκόσμια παραγωγή.

Και αυτό είναι κάτι σύμφυτο με τη φύση του καπιταλιστικού συστήματος του αιώνα που μας πέρασε και αυτού που διανύουμε. Η παραγωγή και η κατανάλωση και το εξ' αυτών προσποριζόμενο κέρδος δεν είναι στις άμεσες πλέον προτεραιότητες του κεφαλαίου, μιας και προϋποθέτει καταναλωτές οικονομικά εύρωστους. Έτσι μαζί με το μαρασμό της παραγωγής (βλέπε ύφεση) θα συμπορευτεί για δεκαετίες και η ανεργία, αναδεικνύοντας τον φαύλο κύκλο σαν ύψιστο αξίωμα και επιβαλλόμενη ισορροπία στο ύστατο αυτό στάδιο του συστήματος. Πληθυσμός και εργαζόμενοι σε πλεόνασμα.

Ένα φάντασμα θα πλανιέται πάνω από τον πλανήτη. Το φάντασμα αυτών που διεκδικούν να επιζήσουν στη Χιροσίμα των αγορών. Και θα είναι αυτοί οι πληθυσμοί μερικά δις του πλανήτη. Η επαγγελθείσα μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο κοινωνική ισορροπία και ειρήνη, η ευημερία όλου του πληθυσμού της γής είναι εμπόδιο στα σχέδια των αγορών και πρέπει να παραγκωνισθεί από τις προτεραιότητες των κυβερνήσεων. Το περίσσευμα της εργασίας συσωρευμένο ή τρέχον, με τη μορφή φόρων, και όχι μόνον, θα πρέπει να διοχετεύεται στις τσέπες των δανειστών των κρατών. Ο οποίοι θα εξακολουθούν να μην πληρώνουν κανέναν φόρο (βλέπετε εδώ).

*******

Στη συνέντευξη Ο Robert Neuwirth δεν ρωτήθηκε για κάτι που προφανώς δεν χωράει στα 10 τρις. Δεν ρωτήθηκε για το παγκόσμια εξαπλούμενο κίνημα μη πληρωμών. Ειδικά σε χώρες που "μπήκαν στο μάτι" των δανειστών, όπως η Ελλάδα, η Ισλανδία και η Ιρλανδία (βλέπε εδώ και εδώ). Δεν ρωτήθηκε επίσης για το μέγεθος της αντίστασης μέσω της άρνησης κατανάλωσης ή της κατανάλωσης προϊόντων έξω από το κύκλωμα του εμπορίου (αλληλέγγυο εμπόριο, συλλογικές κουζίνες και κοινωνικά συσίτια, ανταλαγή προϊόντων, κατανάλωση ιδίας παραγωγής, συγκομιδές από αζήτητα αγροτικά προϊόντα, τράπεζες χρόνου, κ.α.). Δύο μεγέθη που αυξάνουν το μέγεθος της παραοικονομίας των λαών.

Μόνον η μείωση κατανάλωσης καυσίμων και τσιγάρων στη χώρα μας εξέτρεψε τον προϋπολογισμό του 2011 κατά 1,7 δίς σε φόρους κατανάλωσης σύμφωνα με τα αποτελέσματα έκθεσης του υπουργείου οικονομικών προς την τρόϊκα. Αν υπολογίσουμε τις απώλειες σε πωλήσεις και φόρο εισοδήματος όσων εμπλέκονται στο κύκλωμα εμπορίας αυτών των αγαθών, φθάνουμε στα 2,2 δίς. Δεν υπολογίζονται εδώ οι απώλειες κερδών, θέσεων εργασίας και ασφαλιστικών εισφορών. Βλέπουμε δηλαδή ότι πάνω από το 4,5% των εσόδων του προϋπολογισμού (δεν συνυπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές και οι επιδοτήσεις της ανεργίας) χάθηκαν από μια υπαγορευμένη από τις ίδιες τις πολιτικές της κυβέρνησης απαγόρευση κατανάλωσης.

*******

Κι' αν αποφασίσουμε να γενικεύσουμε τον πόλεμο ; Αν αποφασίσουμε να 

σηκώσουμε το γάντι που μας πέταξαν οι πολιτικές των αγορών ; 

Προς το παρόν απαντάμε σε αυτόν τον ακήρυχτο πόλεμο μεμονωμένα και σπασμωδικά. Αρνούμενοι να καταναλώσουμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των, αρνούμενοι να εξοφλήσουμε τα δάνειά τους, τα χαράτσια και τους φόρους. Όμως είναι δεκάδες τα μέτωπα πολέμου που πρέπει να ανοίξουν, είναι σκοτεινός ακόμη ο δρόμος της απελευθέρωσης από τα δεσμά των αγορών. Η σύνταξη ενός λυτρωτικού λόγου από τη μεριά των οργανωμένων κοινωνικών και πολιτικών σχηματισμών που επαγγέλονται έναν άλλο κόσμο καθυστερεί. Όμως είναι ύψιστη προτεραιότητα να στερήσουμε το οξυγόνο από τη μηχανή κέρδους που τροφοδοτεί και συν το χρόνο ισχυροποιεί την πολιτική, κοινωνική και οικονομική καταπίεση και διαρκώς θα επιτείνει την κοινωνική εξαθλίωση. Είναι το προσωπικό και κοινωνικό στοίχημα να διαρρήξουμε τον ιστό του αυτοεγκλωβισμού μας στους μηχανισμούς της αγοράς, να σπάσουμε τις αλυσίδες της υποδούλωσή μας.

Όμως...

   η Σοφία με τις κότες "της", η Ελένη με το γιαούρτι "της", ο Βασίλης με τις εληές "του", ο Νίκος με τα τσιγάρα "του", η Μυρτώ με το ποδήλατό "της", ολοένα και πιο πολλοί αρχίζουμε να  απαντάμε σε έναν πόλεμο ακήρυχτο, χωρίς πτώματα και χωρίς στατιστικές. Ο καθένας μας δίνει τη δική του μάχη. Και είναι μάχες σιωπηλές που ζητάνε ν' αποκτήσουν σύντονη φωνή.
Όμως...

...και βουβά που κτυπάει η καμπάνα, η γή σείεται !